LE NOBEL

History & Genealogy


Familienaam

De Nederlandse familienaam 'le Nobel', zoals wij deze over veel generaties kennen, is niet de oorspronkelijke naam van de familie. Deze naam is in de oudste generaties driemaal veranderd.

In de tijd voor 1700, toen de familie nog in Frankrijk woonde, was het de Franse naam lenoble (naam aan elkaar vast geschreven, hoofdletter "L" wordt wel en niet gebruikt). Dit menen wij te weten op grond recent onderzoek in Ronq. Bij vestiging in Nederland werd onze oudste bekendste stamvader, Jan Lenart Lenobel, in de kerkelijke registers ingeschreven onder de fonetische vrijwel gelijkluidende en verhollandste naam Lenobel (hoofdletter "L" en aan elkaar vast geschreven). Daarna zien wij de naam zich in de 3e generatie wijzigen in Le Nobel ("Le" als voorvoegsel met hoofdletter "L" en "Nobel" met hoofdletter "N"). Pas in de 5e generatie en niet eens overal tegelijk wordt het de schrijfwijze die wij thans kennen, le Nobel ("le als voorvoegsel met kleine letters en "Nobel" met hoofdletter "N").

Iets dergelijks zien wij ook gebeuren met een vroeger in de familie veel voorkomende voornaam. Deze werd in Nederland, zoals te zien in diverse archieven, zowel als voornaam en als achternaam geregistreerd. Oorspronkelijk in het Frans geschreven als Léonard . Dit werd in Nederland eerst geschreven als Lenart (zie Stamvader) , later verandert dit in respectievelijk Leinaart, Lijnaart, Leijnaart, Leijnaard, Leinaar, Leijnaar en Lijnaar . Allen fonetisch nagenoeg gelijk, maar verschillend geschreven.

Deze naamwijzigingen moeten worden toegeschreven aan het feit dat voor de Franse revolutie in Nederland er geen Burgerlijke Stand bestond en familiegegevens uitsluitend in kerkelijke registers vastgelegd werden. Naamswijziging was toen eenvoudig en vond bovendien (soms toevallig) plaats omdat namen fonetisch werden opgeschreven. Dit gebeurde door geestelijken en andere kerkdienaren, waarvan velen niet of nauwelijks konden schrijven. Hierdoor kwamen mondelinge naamsopgaven vaak onjuist op papier te staan. Deze kerkelijke administratie liet daardoor veel te wensen over. Na het geleidelijk invoeren van de Burgerlijke Stand (code civiel) in Nederland vanaf 1804, zien wij de familienaam dan ook niet meer veranderen.

Het aantal naamdragers bij de *volkstelling van 1947 betrof 52. Bij de *volkstelling in 2007 was dit aantal gestegen naar 56. Het betreft hier alle le Nobels in Nederland, dus ook de le Nobels die geen deel uitmaken van onze familiegeschiedenis. Opvallend is dat veel le Nobels zich voornamelijk gevestigd hadden in de provincies Zuid-Holland en Noord-Holland (de Randstad). In 1947 zijn uiteindelijk maar 2 (geregistreerden) le Nobels gebleven in Zeeland, de provincie waar onze Nederlandse familiegeschiedenis is begon in de 18e eeuw. In de volkstelling zijn de geëmigreerde le Nobels niet te zien.

*Bron: Het Nederlands Repertorium van Familienamen © 2000-2007 Leendert Brouwer, Meertens Instituut.

De naam 'le Nobel' verspreid over de wereld: Canada, Nederland, Duitsland en Spanje.